Ibiltaria, ez dago biderik, ibiltzean bidea egiten da.

Eskolan erreferenteak diren emakumeei buruz hitz egiten entzun duzu? Gaur, erreferente femeninoak izatearen garrantzia nabarmendu nahi dut, garrantzitsua baita neskek jarraitu beharreko ereduak izatea, gauza handiak lortu dituzten emakumeak baitira, eta haien istorio arrakastatsuek mundu osoko neskatilak inspiratu ditzakete. Horregatik, uste dut beharrezkoa dela familiak eta komunitateak kontzientziatzea, garrantzitsua baita neskek beren bidea aukeratzeko askatasuna izatea eta etorkizuneko beste emakume batzuentzat erreferentzia bihurtzea.

Hala ere, haur edo nerabe bat beste emakume batzuentzat eta, oro har, gizartearentzat erreferente izan dadin, ezinbestekoa da hezkuntzarako sarbidea izatea. Munduko leku batzuetan, utopia bat da neskek ikastea, prestatzea eta beren erabakiak hartzeko autonomia edo eskubidea izatea. Haurren arteko ezkontzak, emakumeen salerosketak, prostituzioa eta nerabeen haurdunaldiak arazo larriak dira, eta milioika neskatori eta neraberi sortzen zaizkie mundu osoan. Fenomeno horiek lotura estua dute genero-desberdintasunarekin, pobreziarekin eta hezkuntzarako eta sexu- eta ugalketa-osasunerako zerbitzuetarako sarbiderik ezarekin.

Haurren ezkontza nesken giza eskubideen urraketa da. Kasu askotan, 18 urte bete baino lehen ezkondu behar izaten dute, eta, kasu batzuetan, askoz lehenago, eta horrek arriskuan jartzen du haien osasun fisikoa eta emozionala. Adin goiztiarrean ezkondutako neskek ere hezkuntzarako sarbide txikiagoa dute, eta etxeko indarkeriaren eta abusuen aurrean ahulagoak dira.

Emakumeen salerosketa mundu osoko milioika emakumeri eta neskatori eragiten dien beste arazo larri bat da. Emakume horiek engainatu egiten dituzte eta beste herrialde batzuetara eramaten dituzte, non sexuaren industrian edo ekonomiaren beste sektore batzuetan baldintza ankerretan lan egitera behartzen dituzten. Pertsonen salerosketa delitu larria da, biktimen giza eskubideak urratzen ditu eta errotik desagerrarazi behar da.

Nerabeen haurdunaldia ere arazo garrantzitsua da, eta mundu osoko neska eta nerabe askori eragiten die. Haurdun dauden nerabeek osasun-konplikazioak izateko arrisku handiagoa dute haurdunaldian eta erditzean, eta, askotan, aukera gutxiago dituzte hezkuntzarako eta aukera ekonomikoetarako. Gainera, nahi gabeko haurdunaldiek eragotzi egin diezaiekete neskei eta nerabeei ahalik eta potentzial handiena lortzea eta etorkizunerako aukerak mugatzea.

Funtsezkoa da haur eta nerabe guztiek sexu- eta ugalketa-osasuneko hezkuntza eta zerbitzuak eskura izan ditzaten bermatzea, eta berdintasunezko gizarte bat sustatzea, non pertsona guztien giza eskubideak errespetatuko diren, batez ere emakumeenak eta neskatoenak.

Horregatik, funtsezkoa da neskek eta nerabeek borrokalarien, ausarten eta deliberatuen historia ezagutzea, oztopo asko izan arren gauza handiak lortu baitituzte. Garrantzitsua da emakume horiek hezkuntza-proiektuan parte hartzea, neskatoek etorkizunean erreferente bihurtzeko amets egin dezaten. Neskek eta nerabeek historian eragina izan duten emakume zientzialarien, matematikarien, ingeniarien edo kirolarien adibideak ezagutu behar dituzte.

Ziur nago hezkuntza dela genero-desberdintasunekin amaitzeko gakoa. Hala ere, neskek eta nerabeek ikasteko aukera izan dezaten, funtsezkoa da haien komunitateek babestea eta ohitura eta portaera matxista eta bortitzak desagerraraztea.