Iñauteriak

Inkesta horri esker eta mozorroak modu analitiko eta kritiko batean behatzen egoteari esker, konturatu naiz gizartea ez dagoela estereotipoak eta topikoak elikatzeko eta bultzatzeko. Argi dago ez dela kaltea egiteko asmoz egiten, edo bai? Zer esanik ez hau gelditu beharra dugu.

Iñauteriak_Inkesta_Ppt.pdf

Download PDF • 529KB

Estereotipoak norbanakook besteei buruz eraikitzen ditugun irudi mentalak dira, pertsona talde baten irudikapen eskematiko eta sinplifikatuak, ezaugarri adierazgarri jakin batzuetatik abiatuta definitzen direnak. Ezaugarri horiek egiazkoak edo faltsuak izan daitezke, baina errealitate konplexu baten sinplifikazioa denez, estereotipoak interpretazio mugatuak eta osatugabeak dira beti.

Estereotipoak hartzen eta asimilatzen ditugun gizarte-eraikuntzak dira, baliozkotzat hartzen ditugunak; gizartean belaunaldiz belaunaldi transmititzen dira, eta talde estereotipatuari buruzko baieztapen orokorrak egitera garamatzate, positiboak, negatiboak edo neutroak izan. Estereotipoek aurreiritziak sortzen dituzte; izan ere, aurrejuzgatzera bultzatzen dute, hau da, epaiketa bat ematera, horri eusten dion informazio nahikorik izan gabe. Gure burua identifikatzen dugun taldeen aldeko aurreiritziak izan ohi ditugu, eta desberdintzat hartzen ditugunekiko aurreiritzi negatiboak.

Aurreiritziak pertsonen katalogazio hutsetik harago doaz, pertsonekiko elkarreragina baldintzatzen baitute. Gure aurreiritziek gidatuta jarduten dugun bakoitzean, bidegabeak izaten gara, beste pertsonari buruz aurrez pentsatutako ideietan oinarritzen baikara, hura ezagutu aurretik ere. Pigmalion efektua datorkit burura, gure jarrera baldintzatzen baitute gure aurreiritziek.

Aurreiritziek eta estereotipoek pertsonen eta taldeen identitateari egiten diote erreferentzia, hala nola sexuari, erlijioari, ideologia politikoari, jatorri etnikoari, zereginei, maila sozioekonomikoei, gustu pertsonalei, itxura fisikoari eta abarri.

Estereotipoek gure gaitasun kritikoa blokeatzen dute eta aurreiritzizko jarrerak izatea errazten dute, diskriminazio eta intolerantzia praktikak eragin ditzaketenak. Norbait zeure kabuz ezagutu beharrean, benetan utziko al duzu esaten dizutena edo zurrumurru bat eramaten, zu ezagutzeko ahalegina egin beharrean? Denok ditugu aurreiritziak, baina ez dugu horietan oinarrituta jokatu behar.

IRTENBIDEA BERRIZ ERE HEZKUNTZAN DAGO!

Estereotipoen iturburua hezkuntzan dago, eta hor dago konponbidea. Horretarako, ezinbestekoa da gobernuen laguntza. Adibidez, ikasketa-planak, testuliburuak eta irakaskuntza-prestakuntzako programak maiz berrikusterakoan, genero-estereotipoak betikotzen ez direla bermatzeko, edo ikaskuntza-programak, sareak edo bekak sustatzeko, emakumeak STEM eremuetan sar daitezen ziurtatzeko.

Eskolen barruan, irakasleen zeregina ezinbestekoa da kalitatezko eta berdintasunezko irakaskuntza emateko orduan, ikasleen ongizatea eta arau profesionalekiko errespetua lortzeko.

Sexismoaren aurka kontzientziatzea. Naturaltzat hartzen ditugun estereotipo batzuk zalantzan jartzea, benetan eraikuntza sozialak baitira. Berdintasunaren gaia konplexurik gabe lantzea. Berdintasunari buruzko gaiei heltzerakoan hirugarrenek egiten dituzten kritikei edo presioei entzungor egitea.

Indarrak batzea berdintasunezko hezkuntzaren alde. Zenbat eta pertsona gehiagok parte hartu hezkuntza mota horretan, orduan eta eraginkorragoa izango da. Zeharka lan egitea. Haurrak beren lehentasunetan indartzea, estereotipoak itxaroten digunarekin bat datozen ala ez kontuan hartu gabe.

Eta norberak ere egin dezake lanketa bat:

Eguneroko aurreiritzien aurkako lehen urratsa eta garrantzitsuena aurreiritzi horiek identifikatzea eta guztiek pairatzen dituztela onartzea da. Kontziente baldin bazara prest zaude arazoari aurre egiteko.

Bigarren urratsa: saiatu zure aurreiritziek zure portaera zehazten ez dutela ziurtatzen. Aurreiritziek ez zaituzte inoiz eraman behar pertsonak baztertzera. Kontuz zeure aurreiritziak zabaltzearekin, ez da inoren gustukoa zurrumurruak zabaltzea.

Eta hirugarren urratsa: erreakzionatu! Erreakzionatu zure inguruan norbaitek beste pertsona batzuei min ematen badie edo talde oso bat iraintzen badu edo aurreiritzi batekin nolabait sailkatzen saiatzen bada. Zoaz honen aurka!